Silindr Başlığı-Silindr Başlığı Qapağı Nədir? Və Problemi Necə Təyin Edək?

Mühərrikin silindr başlığı və silindr başlığının qapağı nədir?
-Silindr başlığı nədir?
Silindr başlığı, mühərrikin əsas komponentlərindən biri olub, silindrlərin üst hissəsini örtən hissədir. Onun mühərrikdəki rolu yanma prosesini təmin etmək və yüksək təzyiqi saxlamaqdır. Silindr başlığının optimal dizaynı yanacaq-əhəmiyyət nisbətinə təsir edir.

-Silindr başlığının qapağı nədir?
Silindr başlığının qapağı, silindr başlığının üstünə yerləşdirilən qapaqdır. Bu qapaq, mühərrikdəki sıxma prosesi zamanı ortaya çıxan yüksək təzyiqi saxlamaq üçün istifadə edilir və silindrlərin təzyiq itirməməsini təmin edir.

Funksiyaları nələrdir?
Silindr başlığının funksiyaları

-Sıxlıq təminatı: Silindr başlığı, yanacaq və havanın sıxlığını qoruması nəticəsində, yanma kamerasında yüksək təzyiq yaranır.
-Yanma prosesinin dəstəklənməsi: Silindr başlığı yanma prosesinin effektliyini artırır və səmərəli enerji yaratmağa imkan verir.
-Soyutma və yağlama: Silindr başlığı soyutma sistemi ilə əlaqələndirilibki, nəticədə mühərrikdəki temperatur nizamlanır və komponentlərin ömrü artır.

Silindr başlığının qapağının funksiyaları
-Təzyiqin qorunması: Silindr başlığının qapağı mühərrikin daxili təzyiqini qoruyur və enerji itkisini minimuma endirir.
-Təmir və dəyişdirmə rahatlığı: Bu qapaq asanlıqla çıxarıla və quraşdırıla bilir ki, mühərrikin hissələrini təmir etmək və ya dəyişdirmək asan olsun.
-Silindr başlığı və qapağın mühərrikə təsiri:
Düzgün işləyən silindr başlığı və qapağı mühərrikin performansını yüksəldir, yanacaq sərfiyyatını azaldır və yanma səmərəliliyini artırır.

Silindir başlığı və qapaqları mühərrikin harasında yerləşir?

Silindr başlığı və onun qapağı mühərrikin yuxarı hissəsində, silindrlərin üstündə yerləşir. Bu komponentlər birbaşa yanma kamerasının üzərində yerləşdirilir və mühərrikin sıxma kamerasını tamamlayır. Silindr başlığı və qapağı mühərrik blokuna boltlarla möhkəm bərkidilir və onların arasında yüksək təzyiqi saxlamaq üçün xüsusi kipləndirici (prokladka) yerləşdirilir.

Daha konkret olaraq:
-Silindr başlığı: Bu, mühərrik blokunun üst hissəsindədir və silindr gövdəsinin üzərinə bağlanır. Yanma prosesi buradakı yanacaq və havanın qarışığının sıxılaraq alışması ilə baş verir.
-Silindr başlığının qapağı: Silindr başlığının üstünə yerləşdirilən bu qapaq, başlığın içindəki valf, buji və ya yanacaq injektorlarını qorumaya alır və eyni zamanda mühərrikin üst hissəsini möhürləyir.

Bu yerləşim sayəsində silindr başlığı mühərrikin soyutma sisteminə birləşdirilib və yüksək temperaturda işlədiyi üçün istilik yayılmasına kömək edir.

Silindir başlığı və qapaqlarında problem olduğunu necə təyin etmək olar?
Silindr başlığı və qapaqlarında problem olduğunu təyin etmək üçün aşağıdakı əlamətlərə diqqət yetirmək vacibdir:

-Mühərrikin həddindən artıq qızması:
Silindr başlığında və ya qapaqlarında problem olduqda, soyutma sistemi düzgün işləməyə bilər, bu da mühərrikin həddindən artıq qızmasına səbəb olur. Bu zaman istilik göstəricisində temperaturun artdığını görmək olar.
-Egzoz qazlarının rəngində dəyişiklik:
Zədələnmiş silindr başlığı və ya başlıq kipləndiricisi soyutma mayesinin, yanma kamerasına sızmasına səbəb ola bilər. Bu halda egzoz qazı mavi və ya ağ tüstü ilə xarakterizə olunur.
-Soyutma mayesi və ya yağda qarışıqların yaranması:
Silindr başlığında çat və ya kipləndiricidə problem olduqda, soyutma mayesi və mühərrik yağı qarışa bilər. Problemin olduğunu həm də, yağ çubuğunu yoxlayarkən süd kimi ağ bir qarışıq görmək və ya soyutma mayesinin rəngindəki dəyişikliklə də müşahidə edə bilərsiniz.
-Mühərrikin gücündə azalma:
Silindr başlığında təzyiq itkisi varsa, yanma prosesi effektiv olmur, bu da mühərrik gücünün azalmasına səbəb olur. Bu problemi sürüş zamanı güc itkisində hiss etmək mümkündür.
-Mühərrik səsi və vibrasiyalarda dəyişiklik:
Mühərrik səsində adi olmayan dəyişikliklər və ya əlavə vibrasiyalar silindr başlığında problem olduğuna işarə edə bilər. Bu hallar silindr başlığının kipləndiricisində zədələnmə və ya boşalmadan qaynaqlana bilər.
-Soyutma mayesi və ya yağ səviyyəsində sürətli azalma:
Soyutma mayesinin və ya yağın səviyyəsi tez-tez azalırsa, bu sızma olduğunu göstərə bilər. Silindr başlığında və ya qapaqlarında problem olarsa, bu mayelərin sızması ehtimalı artır.
-Mühərrikdə təzyiq və ya sızma olub olmaması testi:
Avtoservisdə silindr başlığında sızma və təzyiqin olub-olmamasını yoxlamaq üçün xüsusi testlər aparılır. Təzyiq testi vasitəsilə mühərrikdə sızma və çatlar dəqiq müəyyən edilə bilər.

Bu əlamətlərdən hər hansı birini müşahidə edirsinizsə, vaxtında avtomobil texniki baxışdan keçirilməli və problem daha da böyümədən aradan qaldırılmalıdır.

Silidr başlığı və qapaqlarını yeniləri ilə əvəzləyərkən nələrə diqqət etmək lazımdır?
Silindr başlığı və qapaqlarını yeniləri ilə əvəzləyərkən düzgün quraşdırma və uyğun komponentlərin seçilməsi mühüm əhəmiyyət daşıyır. Əvəzləmə prosesində aşağıdakı məqamlara diqqət yetirmək vacibdir:
-Uyğunluq və uyğun hissələrin seçimi:
Silindr başlığı və qapaqları mühərrikin modelinə və texniki xüsusiyyətlərinə uyğun olmalıdır. Yanlış ölçülü və ya uyğunsuz başlıq və qapaq seçilməsi mühərrik performansını azalda bilər və ciddi problemlərə yol aça bilər. Zavod təlimatlarını və ya avtomobilin təlimat kitabçasını diqqətlə yoxlamaq məsləhətdir.
-Yüksək keyfiyyətli materialların seçimi:
Silindr başlığı və qapaqları yüksək temperatur və təzyiqə davamlı olmalıdır. Bu səbəbdən, orijinal və ya sertifikatlı əvəzləyici hissələr istifadə etmək məsləhətdir. Keyfiyyətsiz materiallardan istifadə etmək, başlıqda tez çatlamalara və ya kipləndirici zədələnməsinə səbəb ola bilər.
-Kipləndiricinin (prokladka) dəyişdirilməsi:
Silindr başlığı kipləndiricisi mühərrikdə sıxlığı təmin edir və sızmaların qarşısını alır. Başlığı dəyişdirərkən kipləndiricini də yeniləmək vacibdir. Əks halda, köhnə kipləndiricinin sızmasına görə mühərrikdə təzyiq itkisi və maye qarışıqları yarana bilər.
-Mühərrik blokunun təmizlənməsi və səth hazırlığı:
Yeni silindr başlığını quraşdırmazdan əvvəl mühərrik blokunun üst səthini təmizləmək və hamarlamaq lazımdır. Səthdə çirklənmə və ya qalıqlar varsa, başlıq düzgün oturmayacaq və sızmalara səbəb olacaq.
-Düzgün sıxılma və tork tətbiqi:
Silindr başlığının boltlarını uyğun sıxılma dərəcəsində bərkitmək lazımdır. Zavod təlimatlarına uyğun olaraq tork açarı ilə doğru gücdə bərkidilmə aparılmalıdır. Həddindən artıq və ya az sıxılma başlığın zədələnməsinə və təzyiq itkisinə səbəb ola bilər.
-Soyutma sisteminin yoxlanılması:
Silindr başlığı əvəzlənərkən mühərrik soyutma sistemi də yoxlanmalıdır. Yeni başlıq quraşdırıldıqdan sonra soyutma mayesinin dövranı yoxlanmalı və soyutma sistemi tam işlək vəziyyətdə olmalıdır.
-Mühərrikin ilk işə salınması və test sürüşü:
Yeni silindr başlığı və qapaqları quraşdırıldıqdan sonra mühərrik ilk dəfə işə salınmalı və müəyyən müddət işlədilməlidir. Hər hansı səs, vibrasiya və ya sızma əlamətləri yoxlanmalıdır. Ardından avtomobildə qısa bir test sürüşü edilməlidir ki, komponentlərin düzgün işləməsi təmin olunsun.

Bu addımlara riayət etmək silindr başlığı və qapaqlarının düzgün quraşdırılmasını təmin edəcək, mühərrik performansını qoruyacaq və uzun müddətli etibarlılıq təmin edəcəkdir.

Azərbaycan bazarında Avropa, Çin, Yapon ölkələri istehsalı avtomobillərinin mühərriklərinin silindr başlığı və silindr qapaqları markaları:

Genuine Parts – Orijinal ehtiyat hissələri ilə avtomobil modellərinə uyğunluğu yüksəkdir. Zavod istehsalçılarının standartlarına uyğundur.

General Motors (GM) – Şirkətin ehtiyat hissələri xüsusilə Chevrolet və Opel modelləri üçün geniş yayılmışdır.

Hyundai/Kia – Koreya markalarına uyğun olan bu hissələr, Hyundai və Kia avtomobilləri üçün populyardır və müxtəlif yerlərdə satılır.

Azərbaycan bazarında BMW, Mercedes və digər Alman avtomobillərinə uyğun silindr başlığı və qapaqları üçün aşağıdakı markalar mövcuddur:

MAHLE - Yüksək keyfiyyətli ehtiyat hissələri ilə tanınır və silindr başlığı komponentlərini də təklif edir.

Victor Reinz - Alman istehsalı olan bu marka xüsusilə silindr başlığı kipləndiriciləri və qapaqları üçün geniş çeşid təqdim edir. Müxtəlif Avropa avtomobil markalarına uyğunluq baxımından geniş şəkildə mövcuddur​

Elring - Silindr başlıqları və sızmaya qarşı məhsulları sahəsində ixtisaslaşmış, Alman markasıdır.
Elring məhsulları Azərbaycan bazarında Avtoehtiyat mağazalarında tapıla bilir.

FEBI Bilstein - Əsasən, silindr başlığı və digər mühərrik komponentləri ilə tanınan bu marka, Alman avtomobilləri üçün uyğundur və keyfiyyət zəmanəti verir​.
Bu markaların məhsullarını həm yerli ehtiyat hissələri mağazalarından, həm də onlayn platformalardan əldə edə bilərsiniz.