Mühərrik Şamları

Mühərrik Şamları Nədir?
Mühərrik şamları  daxili yanma mühərriklərinin mühüm hissələrindən biridir.
Mühərrik silindrində, yanacaq və hava qarışığı sıxılır. Mühərrik şamları yüksək voltajlı elektrik qığılcımı yaradaraq bu qarışığı alışdırır. Bu yanma prosesi mühərrikdə genişlənmə yaratdığı üçün porşen aşağıya hərəkət edir və bu hərəkət vasitəsilə mühərrik güc istehsal edir.

Şamların rolu təkcə qarışığı alışdırmaqla məhdudlaşmır. Onlar müəyyən dəqiq bir vaxtda qığılcım yaradırlar ki, bu, mühərrikin ritmik və effektiv işləməsini təmin edir. Qığılcım çox erkən və ya çox gec baş versə, mühərrikin işləmə prosesində problemlər yarana, hətta zədələnə bilər.

Mühərrik şamlarının tərkibi:
Şamlar yüksək istilik və təzyiqə davamlı materiallardan hazırlanır. Onların əsas hissələri bunlardır:
Mərkəzi Elektrod: Qığılcımın yarandığı əsas hissədir.
İzolyator: Elektrik cərəyanını izolyasiya edir və qığılcımı düzgün yerə yönəldir.
Yardımçı Elektrod: Qığılcım mərkəzi elektrod ilə yardımçı elektrod arasında yaranır.
Mühərrik şamları müxtəlif səbəblərdən sıradan çıxa və ya normal fəaliyyətini itirə bilər.
Aşağıda mühərrik şamlarının sıradan çıxmasına səbəb olan əsas amilləri izah edək:

-Çirklənmə
Yağ Sızması: Əgər mühərrikdə klapanlardan və ya porşen halqalarından yağ sızarsa, bu yağ şamların üzərinə düşərək onları çirkləndirə bilər. Yağlı şamlar düzgün qığılcım yarada bilmir və bu, yanma prosesinin səmərəsiz olmasına səbəb olur.
Yanacaq Çöküntüsü:
Yanacaq yanarkən meydana gələn çöküntülər zamanla şamların ucunda yığıla bilir. Bu, şamların qığılcım yaratmasını çətinləşdirir və onların işləmə qabiliyyətini zəiflədir.

-Aşınma və Ehtiyatsız İstifadə
Vaxtında Dəyişdirilməməsi: Şamlar zamanla təbii olaraq aşınır. Əgər onlar uzun müddət dəyişdirilməsə, mərkəzi və yardımçı elektrodlar aşınar və qığılcım zəifləyər. Bu, yanacaq sərfiyyatının artmasına və mühərrikin gücünün azalmasına səbəb olar.
Zəif Keyfiyyətli Yanacaq: Aşağı keyfiyyətli və ya çirkli yanacaq mühərrik şamlarına zərər verə bilər. Yanacaqda olan qatqılar və çöküntülər şamların başlığını çirkləndirir və onların effektivliyini azaldır.

-Sıx Yanacaq-Hava Qarışığı
Mühərrikdə hava və yanacağın qarışığı çox zəngin olarsa (yəni yanacaq daha çox, hava az olarsa), bu yanacaq tam yanmayacaq və şamlarda qalıqlar yığılacaq. Nəticədə, şamlar çirklənir və düzgün işləyə bilmir. Bu problem yanacaq inyeksiya sistemi və ya karbüratorda baş verən nasazlıqlarla əlaqədar yaranmış ola bilər.

-Həddindən artıq istilik
Mühərrik çox qızdıqda, şamlar istilikdən zədələnə bilər. Bu halın bir neçə səbəbi ola bilər:
Soyutma sistemində problemlər: Əgər mühərrik düzgün soyudulmasa, yüksək temperatur şamları əridə və ya zədələyə bilər.
Yanlış istilik dərəcəsində şamlar: Mühərrik istehsalçısının tövsiyə etdiyi istilik dərəcəsindən fərqli şamlar istifadə olunarsa, onlar ya çox tez qızacaq, ya da mühərrikə uyğun olmayacaq. Bu isə şamların vaxtından əvvəl sıradan çıxmasına səbəb ola bilər.

-Elektrik Problemləri
Katalizatorun və ya Bobinin Nasazlığı: Elektrik bobini və ya qığılcım katalizatorunda problemlər olduqda, şamlara düzgün elektrik cərəyanı çatmır. Bu da qığılcımın zəif olmasına və şamların qeyri-effektiv işləməsinə gətirib çıxarır.
Yanlış Cərəyan Gərginliyi: Əgər akkumulyator və ya elektrik sistemi düzgün işləmirsə, şamlara çatacaq cərəyan gərginliyində dalğalanmalar ola bilər.

-Yanlış Quraşdırma
Səhv Quraşdırılmış Şamlar: Əgər şamlar düzgün quraşdırılmayıbsa və ya lazım olduğundan çox sıxılıbsa, bu, onların fiziki olaraq zədələnməsinə səbəb ola bilər. Həmçinin, şamların düzgün quraşdırılmaması mühərrikdə sızmalara və ya qığılcımın yaranmasına maneə ola bilər.

-Mexaniki Zədələnmə
Porşen və ya Klapanlar ilə Zərbə: Əgər mühərrikdə klapanlar və ya porşenlər şamlara toxunarsa, bu, onların fiziki zədələnməsinə səbəb ola bilər. Bu cür hallar adətən mühərrik içində ciddi mexaniki problemlərdən xəbər verir.

-Su və Nəm
Mühərrikə su və ya nəm daxil olduqda, bu, şamların qığılcım yaratmasını çətinləşdirə bilər.

Şamların sıradan çıxdığını necə bilmək olar?

Mühərrikin "çətin" işə düşməsi: Mühərrik səhər soyuq halda işə düşərkən problem yarada bilər.
Yanacaq sərfiyyatının artması: Düzgün işləməyən şamlar yanacağın tam yanmasını təmin etmədiyi üçün yanacaq sərfiyyatı arta bilər.
Mühərrikin "sərt" işləməsi: Şamlar nasaz olduqda, mühərrik ritmik işləməyə bilər, yəni titrəmə və ya nizamsız işləmə müşahidə edə bilərsiniz.
Güclü qoxu: Yanma tam baş vermədikdə egzoz borusundan güclü yanmamış yanacaq qoxusu hiss edilə bilər.

Ümumi Rəy
Mühərrik şamları avtomobilin mühərrikində yanma prosesinin əsas təkanverici qüvvəsidir. Onlar düzgün işlədikdə, mühərrik effektiv, səmərəli və güclü işləyir. Ancaq zamanla şamlar aşına və ya çirklənə bilər, bu isə mühərrikin performansını azalda və yanacaq sərfiyyatını artıra bilər. Ona görə də şamların mühərrikin sağlam işləməsinin vacib rol oynadığını nəzərdə saxlayaraq, müntəzəm yoxlanması və dəyişdirilməsi prosedurlarını zamanında etmənizi tövsiyə edirik.