Avtomobil Kuzası (Gövdə)

Avtomobillərimizin kuzovu və ya gövdəsi haqqında nə qədər məlumatlıyıq və necə qulluq edirik? Biliklərimizi yenidən xatırlayıb və yeni məlumatları öyrənmək üçün aşağıdaki məlumatları sizə təqdim edirik.

Avtomobilin kuzov hissəsi (gövdəsi) əsasən 3 əsas kateqoriyaya  bölünür:
Əsas daşıyıcı hissələr, xarici panellər və daxili komponentlər. Hər bir hissənin funksiyası nədir və bu detallar avtomobilin harasında yerləşir?

1. Əsas daşıyıcı hissələr (Struktur Hissələr)
Bunlar avtomobilin möhkəmliyini və təhlükəsizliyini təmin edən hissələrdir. Əsas funksiyası yükü daşımaq, burulmaya və zərbəyə qarşı müqavimət göstərməkdir.
- Şassi (Çərçivə / Monokok Gövdə) – Avtomobilin əsas daşıyıcı konstruksiyasıdır. Çərçivə əsasən yük avtomobillərində və SUV-lərdə ayrıca olur, sedan və digər minik avtomobillərində isə kuzovla birgə monokok struktur kimi hazırlanır.
- Yan Dirəklər (İstiqamətləndirici / Yan Dayaq Hissələri) – Avtomobilin yan zərbələrə qarşı müqavimətini artırır.
- Tavan və Sütunlar (A, B, C, D sütunları) – Avtomobilin sərtliyini qoruyur və qəza zamanı sərnişinlərin təhlükəsizliyini təmin edir.
- Kuzovun Döşəmə Paneli (Altlıq) – Avtomobilin əsas dayaqlarından biridir, mühərrik, transmissiya və asqı sistemlərinin bir hissəsi buraya bərkidilir.

2. Xarici Panellər (Kuzovun Görünən Hissələri)
Bunlar avtomobilin dizaynını və aerodinamikasını formalaşdıran, eyni zamanda avtomobili kənar təsirlərdən qoruyan hissələrdir.
- Kapot (Motor Qapağı) – Mühərrik bölməsini örtür və həm istilik yayılmasına, həm də ön zərbələrin təsirini azaltmağa kömək edir.
- Qapılar – Sərnişinlərin avtomobilə giriş-çıxışını təmin edir, həmçinin yan zərbələrdən qorumaq üçün möhkəm konstruksiya ilə hazırlanır.
- Qanadlar – Ön və arxa təkərlərin üstündə yerləşir, təkərlərdən sıçrayan çirki və daşların qarşısını alır.
- Bağaj Qapağı – Baqaj bölməsini örtən hissədir, sedanlarda yuxarı açılır, hetçbek və universal avtomobillərdə isə şüşə ilə birlikdə qaldırılır.
- Tavan (Lyuk / Panorama Tavan / Hardtop) – Avtomobilin üst hissəsi, bəzi modellərdə şüşə və ya açılan versiyalar mövcuddur.
- Bufer (Bamper, qoruyucu tampon) – Ön və arxa hissələrdə yerləşir, zərbənin təsirini azaltmaq və avtomobili qorumaq üçün nəzərdə tutulub.

3. Daxili Kuzov Hissələri və Aksesuarlar
Bu hissələr avtomobilin interyerini və rahatlığını təmin edir.
- Kuzovun Daxili Qabığı (Salondaxili Panel / Daxili Lövhələr) – Qapı döşəmələri, salon paneli və digər daxili bəzək hissələri daxildir.
- İzolasiya Materialları – Səs və istilik izolyasiyasını təmin edir, əsasən döşəmə və qapı panellərində yerləşir.
- Yan və Ön Şüşələr – Görünüşü təmin edən əsas hissələrdən biridir, təhlükəsizlik və aerodinamikanı da təsir edir.

Avtomobil kuzovunun hissələri müxtəlif səbəblərdən tez köhnələ və sıradan çıxa bilər. Bunları əsas 5 kateqoriyaya bölmək olar:

1. Xarici amillər və mühit şəraiti
- Paslanma (Korroziya) – Rütubətli hava, yağış, qar, yol duzu və kimyəvi maddələr kuzovun metal hissələrinin paslanmasına səbəb olur. Xüsusilə çərçivə, təkər tağları, qapı altlıqları və şassi hissələri ən çox zərər görən sahələrdir.
- Günəş şüaları (UV şüaları) – Uzun müddət günəşin altında qalan avtomobillərin boya örtüyü solur, lak qatı qabıq verir və plastik hissələr qırılmağa meylli olur.
- Temperatur fərqləri – İsti-soyuq dəyişikliklər kuzovun metalında genişlənmə və daralmaya səbəb olaraq mikroçatların yaranmasına gətirib çıxarır.

2. Fiziki zədələnmələr və istifadə zamanı aşınma
- Qəza və toqquşmalar – Yol-nəqliyyat hadisələri nəticəsində kapot, qanadlar, qapılar və bamperlər əyilə, deformasiyaya uğraya bilər.
- Daş və yol tullantıları – Yüksək sürətlə hərəkət edən avtomobillərin təkərləri daşları havaya qaldıraraq qanadlara, bamperlərə və kapota xırda, lakin dərin zədələr vura bilər.
- Sürtmə və cızıqlar – Park edərkən, dar keçidlərdən keçərkən və ya digər obyektlərə toxunduqda kuzovda cızıqlar əmələ gəlir ki, bu da zamanla paslanmaya səbəb ola bilər.
-Təhlükəli Yol Şəraiti və Qəzalar – Daşlar, yol kənarında olan kəskin obyektlər qanadlara, bamperlərə və altlıq hissəyə ciddi ziyan vura bilər.

3. Səhv və Çətin İstismar Şərtləri/Kimyəvi və bioloji təsirlər
- Daimi Kəskin Sürüş və Əyləc Tətbiqi – Bu, xüsusilə asqı və kuzovun birləşmə yerlərində yorğunluq yarada bilər.
- Tez-tez Off-Road İstismarı – Asfalt yollardan kənarda istifadə olunan avtomobillərdə altlıq hissələr, qanadlar və qanad altliqları daha tez sıradan çıxır.
- Yanacaq, yağ və digər turş maye təsirləri – Mühərrikdən və ya digər texniki hissələrdən sızan yanacaq, yağ və digər kimyəvi maddələr boya qatına və plastik hissələrə ziyan vurur.
- Quş nəcisi və ağac şirəsi – Quş ifrazatları və ağacdan damlayan qatran turşulu maddələr ehtiva edir ki, bu da boyanı deformasiyaya uğrada bilər.

4. Texniki xidmət və zavod xətaları
- Zəif Boya və Qoruyucu Örtük – Əgər avtomobilin orijinal boyası nazik və ya keyfiyyətsizdirsə, korroziya daha tez başlaya bilər.
- Zəif Metaldan İstifadə – Bəzi istehsalçılar daha yüngül, lakin dayanıqsız metal ərintilərindən istifadə edirlər ki, bu da uzunmüddətli dözümlülüyə mənfi təsir göstərir.
- Yanlış Quraşdırılmış Detallar – Qapı, kapot və digər hissələrin düzgün quraşdırılmaması nəticəsində su və çirk içəri girə bilər, bu da paslanmaya səbəb olur.
- Yuyulma və baxım çatışmazlığı – Müntəzəm yuyulub təmizlənməyən avtomobillərdə kir, palçıq və duz qatları boya qatının altına keçərək paslanmaya şərait yaradır.
- Kuzov mühafizə tədbirlərinin olmaması – Keramik örtük, qoruyucu folqa (PPF) və ya antikorroziya vasitələri istifadə olunmazsa, kuzovun aşınması sürətlənir.

Ümumi rəy
Avtomobil kuzovu yalnız xarici görünüşdən ibarət deyil, eyni zamanda daşıyıcı konstruksiyalar, təhlükəsizlik elementləri və interyer komponentlərini özündə birləşdirir. Hər bir hissə avtomobilin təhlükəsizliyinə, rahatlığına və sürüş keyfiyyətinə təsir göstərir. Xüsusilə qəza zamanı güc strukturlarının (sütunlar, şassi, bamper) avtomobili necə qoruduğunu anlamaq, avtomobil seçərkən və təmir edərkən vacibdir.

Avtomobiliniz haqqında daha çox və ətraflı məlumatlar almaq istəyirsinizsə digər bloqlarımıza da göz gəzdirə bilərsiniz 😊
Oxuduğunuz üçün təşəkkür edirik.